Batman Üniversitesi İslami İlimler Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Ekrem Uysal, modern dönemde yaygınlaşan tüketim çılgınlığına karşı İslam dininin çevre bilinci, sade yaşam anlayışı ve israfı önlemeye yönelik ilkeleri üzerine değerlendirmelerde bulundu.
Uysal, çevreye duyarlılığın İslam’daki “emanet bilinci” ile başladığını ve bu anlayışın Hazreti Adem’den günümüze kadar sürdüğünü ifade etti. İslam’ın korunmasını esas aldığı beş temel değerin – din, akıl, mal, nefis ve nesil – çevresel ve toplumsal bilinç açısından temel teşkil ettiğini vurguladı.
Tüketim alışkanlıklarında denge kurulması gerektiğini belirten Uysal, israf ve cimrilik arasında bir yol olan “iktisat” çizgisine dikkat çekerek, bu denge sayesinde hem bireysel hem de toplumsal refahın sağlanabileceğini söyledi.
Uysal, günümüzde insanların ihtiyaçtan çok arzuya yöneldiğini ve bunun da tüketim alışkanlıklarını olumsuz etkilediğini ifade etti. “Haz ve hızın etkisiyle insanlar, ihtiyaç duymadıkları şeyleri acil ihtiyaç gibi algılayıp gereksiz tüketim davranışları sergiliyor. Bu durum, kaynakların hızla tükenmesine neden oluyor,” dedi.
Peygamber Efendimizin sade yaşam tarzının, tüketim konusunda örnek alınması gerektiğini vurgulayan Uysal, “Onun yaşamında gösterdiği sadelik, her Müslüman için rehber olmalı. Tüketim davranışlarımızı bu doğrultuda yeniden gözden geçirmeliyiz,” şeklinde konuştu.
Uysal, İmam Gazali’nin “Orta yolun altı cimrilik, üstü israftır” sözünü hatırlatarak, İslam’ın vasat yani dengeli bir ümmet oluşturmayı hedeflediğini söyledi. Bu bağlamda fıtrata uygun bir yaşam sürdürmenin hem dini hem de çevresel bir sorumluluk olduğunu ifade etti.
Son olarak, çevreye karşı sorumluluğun yalnızca bireysel değil, toplumsal bir görev olduğunu belirten Uysal, “Allah’ın bize emanet ettiği nimetlerin bilinçli kullanılması ve korunarak gelecek nesillere aktarılması gerekiyor. Bu bilinç, çevre ile ilişkilerimizi daha sağlıklı bir zemine taşıyacaktır,” dedi.